Rusça geçmiş zaman, “прошедшее время” olarak adlandırılır. Rusça’da, geçmiş zaman genellikle bir eylemin bir kez yapıldığını veya geçmişte bir süreç içinde yapılıyor olduğunu belirtmek için kullanılır.
Rusça geçmiş zaman, fiilin sonuna eklenen bir ekle belirtilir. Bu ek, fiilin cinsine ve zamirinin cinsine göre değişir.
Örneğin, “читать” (okumak) fiilinin geçmiş zaman ERİL çekimi “л” olacaktır: “читал” (okudu). Aynı şekilde, “говорить” (konuşmak) fiilinin geçmiş zaman ERİL çekimi “л” eki alır: “говорил” (konuştu).
Şimdi читать fiilinin geçmiş zaman çekimlerini inceleyelim:
| Çekim | Anlam | Örnek cümle |
|---|---|---|
| я читал | ben okudum | Я читал эту книгу. |
| ты читал | sen okudun | Ты читал эту книгу. |
| он/она/оно читал | o/o/o okudu | Он читал эту книгу. |
| мы читали | biz okuduk | Мы читали эту книгу. |
| вы читали | siz okudunuz | Вы читали эту книгу. |
| они читали | onlar okudular | Они читали эту книгу. |
Rusça’da geçmiş zamanın diğer bir özelliği ise, “совершенный вид” (tamamlanmış fiil) ve “несовершенный вид” (tamamlanmamış fiil) olmak üzere iki farklı görünüme sahiptir.
Tamamlanmış fiil, bir eylemin tamamlandığını belirtirken, tamamlanmamış fiil de ise eylemin sürekli veya tekrarlayan bir eylem olduğunu belirtilir. Örneğin, “читал” (okuyordu) tamamlanmamış fiil, “прочитал” (okudu) tamamlanmış fiil.
Ayrıca bir de быть olmak yardımcı fiili ile yapılan geçmiş zaman vardır. Быть yardımcı fiilinin kullanımı daha iyi anlamak için ”Ben sinemadaydım, Ben evdeydim, O buradaydı” gibi ifadeleri anlatmak için kullanıyoruz. Yani geçmiş zamanda bir yerde olmak, bir yerde bulunmak gibi durumları anlatırken kullanılıyor.
| ZAMİR | eril/dişil | çoğul |
|---|---|---|
| я | был/а | |
| ты | был/а | |
| он/она | был/а | |
| мы | были | были |
| вы | были | были |
| они | были | были |
Aşağıdaki быть fiili ile geçmiş zamanda verilmiş cümle örnekleri inceleyin:
Я был дома вчера вечером. (Ben dün akşam evdeydim.)
Она была в школе вчера утром. (O dün sabah okuldaydı.)
Они были в кино в прошлую субботу. (Onlar geçen cumartesi günü sinemadaydılar.)
Мы были в путешествии на прошлой неделе. (Biz geçen hafta bir gezideydik)
Ты был на работе вчера весь день? (Dün bütün gün işte miydin?)
Özet olarak, Rusça geçmiş zamanı, bir eylemin geçmiş zamanda olduğunu belirtmek için kullanılır ve fiilin cinsine veya zamirinin cinsine göre değişen bir ekle belirtilir. Ayrıca, fiilin tamamlanmamış ve tamamlanmış halleri mevcuttur.
Umarım bu bilgiler size yardımcı olmuştur. Eğer daha fazla sorunuz olursa, yorumlara yazabilirsiniz.
Şimdi Rusça geçmiş zamanı daha iyi anlamak için cümle örneklerini inceleyelim.
Я читал книгу вчера вечером. (Dün akşam kitap okudum.)
Вечером она приготовила ужин. ( O, akşamleyin akşam yemeği hazırladı.)
Мы играли в футбол в парке. (Biz parkta futbol oynadık.)
Они планировали поездку в Испанию. (Onlar, İspanya’ya yapacakları seyahati planladılar.)
Я смотрел фильм в кинотеатре в прошлом месяце. (Geçen ay sinemada bir film izledim.)
Я читал интересную книгу. (Ben ilginç bir kitap okudum.)
Она готовила ужин. (O, akşam yemeği hazırladı)
Мы смотрели фильм. (Biz film izledik.)
Они ездили на машине. (Onlar araba ile gittiler.)
Я говорил с ней по телефону. (Onunla telefonla konuştum.)
Я был в России в прошлом году. (Geçen yıl Rusya’daydım.)
Она училась в английской школе. (O, bir İngiliz okulunda okudu.)
Он посетил нашу компанию на прошлой неделе. (O geçen hafta şirketimizi ziyaret etti.)
Мы жили в Москве в течение многих лет. (Biz uzun yıllar Moskova’da yaşadık.)
Она была в Турции прошлым летом. (O geçen yaz Türkiye’deydi.)
Он уехал из Германии пять лет назад. (O beş yıl önce Almanya’dan ayrıldı.)
Я встречался с ней в прошлом месяце. (Ben onunla geçen ay tanıştım.)
Они были в Японии в прошлом году весной. (Onlar geçen yıl ilkbaharda Japonya’daydılar.)
Мы поехали в горы на прошлой неделе. (Biz geçen hafta dağlara gittik.)
Она постоянно путешествовала. (O sürekli seyahat ediyordu.)
Она вернулась с работы в 6 часов вечера. (O akşam 6’da işten döndü.)
В школе у нас были уроки истории. (Okulda tarih derslerimiz vardı.)
На физкультуре мы бегали кросс. (Beden eğitiminde kros koştuk.)
Сегодня я опоздала на работу. (Bugün işe geç kaldım.)
Вчера я принимала лекарство. (Dün ilaç aldım/içtim.)
Утром я был на приёме у врача. (Sabah doktorda randevum vardı.)
Его уволили с работы. (O işten kovuldu.)
В детстве у него были вредные привычки. (Çocukken onun kötü alışkanlıkları vardı.)
